Przypominamy spółkom mającym zarząd o regularnym sprawdzaniu przy zakończeniu roku obrotowego czy kadencja aktualnego zarządu spółki wymaga przedłużenia (reelekcja). Kadencja organów spółki nie odnawia się automatycznie i może być sytuacja, w której aktualny zarząd działa na podstawie mandatu, który już wygasł. Informacji szukajmy w umowie spółki…

Kadencja członka zarządu

Umowa spółki z.o.o. może powoływać członków zarządu na czas nieoznaczony. Może także powołać na kilkuletnie kadencje. Co jeśli takiego zapisu nie będzie? Wówczas kadencja członka zarządu trwa jeden rok obrotowy.

Znowelizowany w 2022 roku art. 202 § 1 kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h) stanowi, że: „Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu”. Uregulowania spółki akcyjnej w art. 369 k.s.h. zawierają analogiczne postanowienia, jednakże ograniczona jest kadencja członka zarządu do maksymalnie 5 lat. Nie ma zatem możliwości powołania na czas nieokreślony.

Przepis art. 202 § 2 k.s.h. ma brzmienie kategoryczne i z odbyciem zgromadzenia wspólników wiąże jednoznaczne skutki prawne, a dalsze podejmowanie przez członka zarządu czynności przypisanych członkowi zarządu nie świadczy o tym, że nastąpiło jego powołanie na następną kadencję.

Wspólnicy często zapominają o konieczności przedłużenia kadencji. Jest to szczególnie istotne, gdyż czynności podejmowane przez organ bez umocowania mogą być uznane jako nieważne. Zwłaszcza teraz w związku z zakończeniem roku obrotowego spółki, kiedy podejmowane są uchwały Zwykłego Zgromadzenia Wspólników zatwierdzające sprawozdanie finansowe.

Zgodnie z linią orzeczniczą wszelkie czynności prawne podejmowane przez „fałszywy organ” (bez umocowania lub z przekroczeniem umocowania) mogą być traktowane jako czynności niezupełne, które mogą być następczo konwalidowane. Wymagane jest wówczas potwierdzenie ważności czynności, wypracowany dorobek sądów wskazuje, że nie została przewidziana do tego szczególna forma.

Członek zarządu spółki odpowiada także na zasadzie art. 116 Ordynacji podatkowej, za zaległości podatkowe spółki, które powstały przed wygaśnięciem jego mandatu. Pojawia się pytanie – co z członkiem zarządu, któremu wygasła już kadencja? Należy mieć na względzie, że tylko osoba, której przysługuje mandat może być uznana za członka zarządu oraz, że członek zarządu, nieodwołany z tego organu spółki, po wygaśnięciu mandatu nie pełni żadnej funkcji, gdyż utracił upoważnienie do podejmowania czynności, do których uprawniała go ustawa i statut/umowa spółki. Pojawiający się w § art.116 OP zwrot „pełnienie obowiązków” oznacza rzeczywiste (czynne, faktyczne) ich wykonywanie. Znaczenie ma członkostwo powiązane z mandatem, czyli z kompetencją do realizowania funkcji członka zarządu, pełnieniem wszelkich funkcji piastuna organu osoby prawnej.

Pojęcie kadencji a pojęcie mandatu

Kadencję należy pojmować w charakterze terminu techniczno-prawnego, zawierającego wskazanie okresu, na jaki powołano członka zarządu do sprawowania przez niego tej. Mandat zaś stanowi upoważnienie do pełnienia obowiązków i wykonywania praw członka zarządu. Oba pojęcia mandatu i kadencji stanowią aspekty tego samego zjawiska, jakim jest pełnienie obowiązków i wykonywanie praw członka zarządu.

Uwaga! Przez kadencję nie należy natomiast rozumieć okresu faktycznego sprawowania funkcji. Okres ten może być krótszy z uwagi na zdarzenia powodujące wygaśnięcie mandatu przed upływem kadencji (np. rezygnacja, śmierć członka organu).

Uwaga! Można pełnić funkcję przez kolejne kadencje, ale nie jest możliwe dokonanie powołania w tym samy czasie na kolejne kadencje.

Jeśli zwróciłeś uwagę, że określona w umowie Twojej spółki kadencja jest zbyt krótka i stanowi nadmierną uciążliwość w prowadzeniu działalności, zachęcamy, by to zmienić razem z nami!