Krajowa Izba Odwoławcza wydała istotny wyrok dotyczący roli zarządzania przez Wykonawcę realizacją umowy na roboty budowlane.

W wyroku z dnia 2 kwietnia 2024 r. w sprawie o sygn.. KIO 883/24 i KIO 896/24 Izba wskazała na istotę organizacji pracy przy robotach budowlanych. Uznała, że wykonywanie robót przez Wykonawcę takich jak finansowanie kosztów ogólnych, zapewnienie gwarancji, kadry zarządzającej budową, zaplecza budowy – można sprowadzić do faktycznego prowadzenia inwestycji budowlanej. Realizacja inwestycji budowlanej nie jest wyłącznie wykonywaniem robót budowlanych. Obok prac „fizycznych” obejmuje szeroko ujęty proces realizacji zamierzenia budowlanego, w tym kwestie organizacyjne (kompetentne kierownictwo), techniczne (obsługa laboratoryjna, geodezyjna, etc.) czy zaopatrzeniowe (niezbędny sprzęt, pracownicy).

Omawiany wyrok dotyczył przetargu na rozbudowę kilku ulic wraz z budową pętli tramwajowo-autobusowej w Łodzi. Zamawiający nie uregulował obowiązku realizacji określonych zadań osobiście przez wykonawcę, wobec czego zdecydowaną większość prac miała zostać wykonana przez podwykonawców. Według Zamawiającego zgodnie z art. 462 ust. 1 w zw. z art. 7 pkt 27 ustawy – Prawo zamówień publicznych nie można powierzyć realizacji całości zamówienia podwykonawcom, co w jego opinii miało miejsce w dwóch przedstawionych ofertach podwykonawców. Izba wskazała jednak na kluczową rolę Wykonawcy w procesie realizacji zamówienia, mimo iż nie wykonywał prac stricte fizycznych na budowie.

Izba podkreśliła, że w przypadku powierzenia podwykonawcy zarządzania realizacją zamówienia, rola wykonawcy jako strony umowy nie jest marginalna, w porównaniu do roli, jaką by pełnił przy realizacji umowy przy usługach (np. informatycznych). KIO podkreśliła, że „prowadzenie inwestycji budowlanej jest procesem złożonym, wielowątkowym i nie polega jedynie na fizycznym wykonaniu robót wskazanych w projekcie. Jest to proces wymagający koordynacji, uzgodnień z wieloma podmiotami, jego dokumentowania i dokonywania szeregu czynności przewidzianych przepisami, ale i wynikającymi z istoty tego procesu”.

Jest to okoliczność, którą należy brać uwagę w sytuacji rozliczenia umowy na roboty budowlane oraz konstruowania roszczeń związanych z odpowiednim wynagrodzeniem za wykonane prace.