Kodeks spółek handlowych precyzyjnie reguluje kwestię likwidacji spółek. Całkowite zakończenie działalności wiąże się siłą rzeczy z koniecznością dokonania rozliczeń majątkowych między wspólnikami, a także z kontrahentami. Co konkretnie dzieje się z majątkiem podczas procesu likwidacji spółki?
Podział majątku spółki w likwidacji – procedura
Proces likwidacji spółki wiąże się z problemem rozdysponowania zgromadzonego majątku. W momencie wejścia w stan likwidacji celem podmiotu stają się jedynie czynności likwidacyjne. Dobrym przykładem jest likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Działania koncentrują się jedynie na zakończeniu bieżących interesów, ściągnięciu wierzytelności, wypełnieniu zobowiązań oraz upłynnieniu majątku spółki. Kwestie te reguluje art. 282 § 1 zd. 1 K.s.h.
Szczegółowe kwestie w dużej mierze zależą od konkretnego rodzaju spółki. Przepisy odmiennie kształtują zasady dysponowania majątku w spółkach kapitałowych i osobowych. Jednak zawsze priorytetem jest spłacenie zobowiązań i pozostawienie kwoty, która zabezpieczy zobowiązania sporne i niewymagalne. Dopiero pozostałą sumę można podzielić między wspólników. Kluczowe znaczenie mają nie tylko przepisy prawne, ale również umowa Spółki, która może określać inne zasady podziału majątku.
Zaspokojenie interesów wierzycieli
Priorytetem jest zaspokojenie interesów wierzycieli. Jednym z najpopularniejszych typów spółek handlowych jest spółka z.o.o. warto prześledzić kwestie majątkowe związane z procesem likwidacji dotyczące właśnie tej formy podmiotów gospodarczych. Konieczne jest ogłoszenie o otwarciu likwidacji, które powinno zostać zamieszczone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Stanowi ono wezwanie do wierzycieli, aby zgłosili się w terminie 3 miesięcy licząc od dnia tego ogłoszenia . Przed spłaceniem długów nie można, nawet częściowo, wypłacać wspólnikom żadnych zysków, ani dokonywać podziału majątku.
Warto wziąć pod uwagę to, że zobowiązania powinny być zaspokajane proporcjonalnie. Nie można spłacić w całości jednego wierzyciela i wciąż pozostawać dłużnikiem innego kontrahenta. Mogłoby to zostać uznane za działanie na szkodę na podstawie art. 302 Kodeksu karnego.
Majątek spółki w likwidacji, a interesy wspólników
Dopiero po zaspokojeniu i zabezpieczeniu interesów wierzycieli, możliwe jest podzielenie majątku spółki pomiędzy wspólników – w stosunku do ich udziałów. Jednak i w tym przypadku Spółka jest ograniczona czasowo, gdyż nie może tego dokonać nie wcześniej niż 6 miesięcy od daty ogłoszenia otwarcia likwidacji i wezwania wierzycieli. Kodeks spółek handlowych zezwala na umowną modyfikację zasad podziału majątku, a wspólnicy często decydują się właśnie na ustanowienie uprzywilejowanych udziałów w zakresie sposobu uczestniczenia w podziale majątku w przypadku likwidacji spółki.
Zasady dotyczące rozdysponowania majątku spółki w likwidacji są ściśle określone w Kodeksie spółek handlowych, a przewidziana jest w tym zakresie możliwość korzystania ze swobody umów. Warto poznać szczegółowe regulacje w tym zakresie, aby móc skutecznie dochodzić swoich roszczeń.