Wkłady wspólników – zarówno te przyjmujące wartość pieniężną, jak i niepieniężną – stanowią kapitał zakładowy. W momencie zgromadzenia przez wspólników wszystkich składników majątku następuje wniesienie wkładów, których głównym założeniem jest pokrycie kapitału zakładowego. Jak zasady dotyczące wniesienia kapitału zakładowego różnią się w zależności od konkretnych typów spółek prawa handlowego? Jak wpłacić i wykorzystać kapitał zakładowy?
Kapitał zakładowy – podstawowe informacje
Jednym z podstawowych kroków, które muszą zostać dokonane przez założycieli spółki handlowej, jest pokrycie kapitału zakładowego. W tym celu wspólnicy lub akcjonariusze wnoszą swoje wkłady. Warto pamiętać o tym, że w często wybieranej formie działalności, jaką jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, konieczne jest wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego. Nieco inaczej wygląda kwestia wnoszenia wkładów do spółki akcyjnej – w jej przypadku można dokonać tego również po dokonaniu wpisu do rejestru (art. 309 § 3 i 4 KSH). Jednakże i tym przypadku ustawodawca ograniczył ten czas wskazując, iż akcje obejmowane za wkłady niepieniężne powinny być pokryte w całości nie później niż do roku po zarejestrowaniu. Jeżeli mamy do czynienia z wkładami pieniężnymi, to powinny być opłacone przed zarejestrowaniem w wysokości co najmniej jednej czwartej.
Warto wskazać też minimalną wysokość kapitału zakładowego w różnych typach spółek. W spółce z o.o. wynosi on 5 tysięcy, w spółce komandytowo-akcyjnej 50 tysięcy, w spółce akcyjnej 100 tysięcy, a w przypadku prostej spółki akcyjnej jest to jedynie symboliczna złotówka. Wkłady mogą być zarówno pieniężne, jak i niepieniężne (np. prawo własności, know-how, zbywalne prawa na dobrach niematerialnych czy właścicielskie papiery wartościowe).
Jak prawidłowo wnieść pieniądze na pokrycie kapitału zakładowego?
Prawidłowe wniesienie pieniędzy na pokrycie kapitału zakładowego może przybrać dwie formy:
- Wniesienie za pokwitowaniem (w gotówce) – w momencie zawarcia umowy przez wspólników, stworzony przez nich podmiot gospodarczy rejestruje w księgach wpływ gotówki, stanowiący z jednej strony majątek spółki (kasa rejestrowa w siedzibie spółki) a z drugiej kapitał zakładowy.
- Wykonanie przelewu bankowego na rachunek spółki.
Wykorzystanie kapitału zakładowego
Jedną z najważniejszych funkcji kapitału zakładowego jest funkcja gwarancyjna. Zgromadzone aktywa mają przede wszystkim zabezpieczać wierzycieli spółki. Z tego powodu Kodeks Spółek Handlowych ustanawia szereg zakazów dotyczących wykorzystywania kapitału. Przede wszystkim, niemożliwe jest zwrócenie wspólnikom wniesionych wkładów, a także pobieranie odsetek od ich wniesienia. Jednak mimo tych ograniczeń, kapitał wcale nie musi leżeć bezczynnie na koncie bankowym. Można wykorzystywać środki podczas prowadzenia działalności gospodarczej i dokonywania transakcji różnego rodzaju – np. pokrywania bieżących należności.
Warto dobrze zapoznać się z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych przed założeniem działalności gospodarczej. Wniesienie wkładu w celu utworzenia kapitału zakładowego to kluczowy etap podczas tworzenia spółki handlowej, który w późniejszym czasie pełni funkcję prawną, ekonomiczną oraz gwarancyjną.
